POJEMNOŚĆ MÓZGU – EDUKACJA WIELOZMYSŁOWA
Mózg składa się z:
- rdzeń przedłużony – odpowiedzialny za zachowania instynktowne (oddychanie i krążenie);
- pień mózgu – odpowiedzialny za emocje i pamięć. W chwilach silnej presji u dziecka lub zagrożenia, pień mózgu często blokuje informacje przekazywane do zewnętrznej części mózgu;
- kora mózgowa – otacza pozostałe części, to ta zewnętrzna cześć udostępnia nam możliwość pisania, czytania, mówienia, myślenia, argumentowania i tworzenia wielkich dzieł.
Mózg składa się z dwóch półkul:
- prawa półkula odpowiada za przyswajanie muzyki, rymu, rytmu czyli za zdolności twórcze;
- lewa półkula pełni znaczącą role w logicznym myśleniu, nauce języków.
Rys. 6. Różnice budowy wynikające ze stymulacji
Komórka mózgowa wygląda trochę jak mała ośmiornica. Dużo cieniutkich nóżek, zwanych dendrytami, które rozgałęziają się od ciała każdej komórki. Kiedy dziecko patrzy, słucha bądź wykonuje jakąś czynność, wytwarza myśl lub wrażenie. Te myśli „podróżują” z komórek mózgowych wzdłuż jednego z dendrytów. Kiedy dochodzi do końca dendrytu, myśl przeskakuje malutką lukę, żeby dostać się do następnego dendrytu i tak dalej. Czasami zdarzy się, że jednym doświadczeniem czy też myślą połączonych będzie tysiące komórek mózgowych. Jeśli będziemy powtarzać tę samą czynność ciągle i ciągle, niektóre z połączeń utwierdzą się na stałe. Kiedy tak się dzieje, dziecko jest w stanie wykonywać pewne czynności automatycznie – bez konieczności myślenia o tym. Im bardziej wykorzystujemy mózg dziecka podczas zabawy, tym więcej połączeń tworzymy między komórkami mózgowymi. Im więcej połączeń, tym dziecko staje się coraz bardziej samodzielne .
Wszechstronna stymulacja zmysłów
Dorosły powinien stwarzać warunki, w których wszystkie zmysły dziecka będą we właściwy sposób stymulowane. Wówczas dziecko pięknie rozkwitnie. Jest pięć głównych ścieżek, które prowadzą do mózgu dziecka. Od pierwszych dni życia dziecka rozwijają się części jego mózgu odpowiedzialne za zmysły: wzrok, słuch, dotyk, smak i węch. Jeśli dziecko będzie mogło używać wszystkich zmysłów do poznawania świata, będzie się uczyło łatwiej i efektywniej. Przez całe życie człowiek zdobywa nowe informacje poprzez zmysły. Dziecko uczy się, gdy patrzy, słucha, dotyka, smakuje i wącha. Im bardziej rozwiną się zmysły dziecka, tym lepiej zbudowane będą drogi, po których informacje docierają do mózgu, a przecież przez całe życie ruch na tych drogach będzie natężony. Dobre opanowanie umiejętności motorycznych, a także rozwinięcie słuchu i spostrzegawczości wzrokowej prowadzi do postępów w czytaniu, pisaniu i do umiłowania sztuk pięknych. Od pierwszego dnia życia dziecka kształtują się części mózgu odpowiedzialne za wzrok, węch i słuch. Później, gdy rozwijają się kolejne połączenia nerwowe, dziecko uczy się mówić, śpiewać, rysować, czytać, pisać, myśleć i tworzyć. Przez pierwsze osiem lat życia, a przede wszystkim przez pierwsze cztery lata, dziecko ma bardzo chłonny mózg – wchłania doświadczenia jak gąbka. Należy więc zapewnić mu jak najwięcej doświadczeń sensorycznych, wprowadzać zabawy, w których może chodzić na czworaka w późniejszym wieku, czy też etap raczkowania u niemowląt. W odczuciu wielu ekspertów chodzenie na czworaka (gdy dziecko naprzemiennie używa wszystkich czterech kończyn, stosując wzorzec krzyżowy) skutecznie wzmacnia połączenia między obiema półkulami mózgowymi. Pozwalajmy dzieciom spędzać jak najwięcej czasu na dworze, zapewniajmy różnorodne proste zabawki umożliwiające eksperymentowanie z użyciem wszystkich zmysłów, grajmy na prostych instrumentach, turlajmy się po podłodze, obserwujmy się w lustrze, słuchajmy muzyki, przelewajmy, przesypujmy, mieszajmy różne produkty, porównujmy przeciwieństwa, tańczmy, skaczmy na jednej nodze i obunóż. Na lekcjach wykorzystujmy wszystkie zmysły ucząc się przez zabawę. Doświadczajmy świata nie siedząc w ławce i przewijając kartki tylko doświadczając świata zmysłami.